تخته نرد چیست و چگونه باید آن را بازی کنیم | تاریخچه بازی نرد شیر

تخته نرد چیست؟

کم تر کسی وجود دارد که نداند بازی تخته نرد چیست و یا حداقل اسم آن را نشنیده باشد؛ اما واقعا آیا می توان برای این بازی یک تعریف دقیق ساخت؟!

بله، تخته نرد و یا همان (نرد شیر) یک بازی برد گیم (بازی های رو میزی) است... اگر نمی دانید بازی برد گیم چیست و یا کنجکاو هستید که درباره تاریخچه آن بدانید، می توانید مقاله (برد گیم و تاریخچه آن) را مطالعه نمایید.

تخته نرد بازی‌ای است در سبک فکری و استراتژیک که نیازمند دو عدد بازیکن می باشد. به همین راحتی و به همین خوشمزگی!!

در ادامه این مقاله قصد داریم به تاریخچه، قوانین، اجزای این تخته و روش بازی کردن بپردازیم؛ پس اگر شما هم به این بازی علاقمند هستید اما نمی دانید چگونه باید آن را بازی کنید، با ما همراه باشید.

تاریخچه تخته نرد

بر طبق تحقیقات باستان شناسان، این بازی به ایران باستان و (شهر سوخته) باز می گردد... یعنی یک چیزی حدودا نزدیک به 3000 سال پیش از میلاد!

پس می توان گفت که سرزمین مادری این برد گیم، ایران است؛ تخته نرد و شطرنج نخستین بازی های تخته‌ای و فکری بودند که ساخته شدند... گفته می شود که در آن دوران، جنس تخته بازی نرد شیر از چوب آبنوس ساخته می شده، تاس ها و مهره ها نیز نسبت به تاس و مهره های امروزی از نظر ظاهری تفاوت های بارزی داشتند و جنس آن ها از (لاجورد، عقیق و فیروزه) بوده است.

همچنین بر طبق بعضی از اسناد تاریخی، سازنده این بازی، شخصی به نام (بزرگمهر) بوده است؛ زمانی که پادشاه هندوستان ایران را توسط شطرنج به چالش کشید، پادشاه ایران نیز از بزرگمهر در خواست کرد که یک بازی تخته‌ای در همین سبک و سیاق طراحی کند و بسازد... حتی گفته می شود که بزرگمهر در ابتدا بازی تخته نرد را بر پشت صفحه بازی شطرنج طراحی کرده بود!

اگر نسبت به بازی و تاریخچه شطرنج نیز علاقمند و کنجکاو هستید، می توانید مقاله (شطرنج و تاریخچه آن) را مطالعه نمایید.

(منبع: ویکی پدیا)

اجزای بازی تخته نرد

تخته نرد شامل یک صفحه چوبی می باشد که این صفحه قابلیت آن را دارد که از وسط بتوان آن را تا کرد و تقریبا شبیه به یک جعبه شد...

امروزه ما شاهد آن هستیم که بسیاری از این تخته نرد ها به جای جنس چوبی، پلاستیکی هستند و همین موجب ارزان قیمت تر بودن و سبک تر بودن آن ها می شود. صفحه اصلی بازی نرد شیر دارای خانه هایی است که بر خلاف شطرنج، به جای مربع، از مثلث های مشکی و سفید استفاده شده و تعداد آن ها به 24 عدد می رسد.

بعد از آن به مهره های این بازی می رسیم که باز هم جنس آن ها در قدیم چوبی بوده و امروزه غالبا پلاستیکی شده‌اند... تعداد مهره جمعا به 30 عدد می رسد؛ یعنی 15 عدد مهره سفید و 15 عدد مهره سیاه رنگ.

این مهره ها به شکل های دایره‌ای هستند و کمی هم ضخامت دارند!

و در نهایت، تاس ها هستند که در این بازی، همانند خیلی از بازی های تخته‌ای دیگر، نقش مهمی را ایفا می کنند؛ گاها حتی پیش می آید که در این بازی بخواهند از 3تاس استفاده کنند، اما در اصل تعداد تاس ها باید 2 تا باشد.

مفهوم اجزای بازی تخته نرد

در واقع می توان گفت که بازی نرد شیر جزو مفهومی ترین بازی هایی است که در تاریخ وجود داشته و همچنان نیز دارد؛ به طوری که هر جزئیاتی که در این بازی وجود دارد و نقش دارد، پشت خود یک داستانی هم دارند...

تخته بازی: کره زمین/جهان هستی

تاس ها: ستاره های بخت و اقبال

پرتاب تاس ها در زمین بازی: سپری شدن ایام زندگی

30 عدد مهره: 30 شبانه روز در هر ماه از سال

24 خانه مثلثی شکل در صفحه بازی: 24 ساعت شبانه روز

4 قسمت صفحه بازی: 4 فصل

12 عدد خانه در هر طرف از صفحه بازی: 12 ماه در هر سال

مهره ها: انسان ها

حرکت مهره ها در صفحه بازی: حرکت و تحرک انسان ها در زندگی خویش

2 رنگ سفید و مشکی: شب و روز/نیکی و شر

برداشت مهره ها در پایان بازی: به پایان رسیدن زندگی انسان ها و مرگ آن ها

مفهوم پشت هر عدد تاس در تخته نرد

به جز معنای اجزا و جزئیاتی که در این بازی وجود دارد، عدد هایی که تاس به شما می دهد نیز مفهوم خود را دارند...

عدد 1 در تاس: یگانگی خداوند

عدد 2 در تاس: آسمان و زمین

عدد 3 در تاس: پندار نیک، گفتار نیک، کردار نیک

عدد 4 در تاس: شمال، جنوب، غرب، شرق

عدد 5 در تاس: خورشید، ستاره، ماه، آتش، رعد و برق

عدد 5 در تاس: 6 روز آفرینش 

(منبع: کلبه تخته‌نرد)

طریقه بازی نرد شیر

بالاخره زمان آن رسیده است که به این بپردازیم که چگونه باید این بازی را انجام دهیم و قواعد کلی آن چیست؟!

بالا تر به این اشاره کردیم که بازی تخته نرد به دو بازیکن احتیاج دارد، دقیقا مانند بازی شطرنج...نخستین موضوعی که در این بازی باید به آن توجه داشته باشیم، طرز چیدمان مهره ها در صفحه بازی می باشد؛ در ابتدا دو عدد از مهره هایتان را در خانه شماره یک حریف باید قرار دهید، پنج عدد دیگر را باید در خانه مثلثی شماره پنج خودتان بچینید، سه عدد از مهره ها جایگاهشان در خانه شماره هفت خودتان است و در آخر، پنج عدد باقی مانده مهره دیگر را در خانه شماره ده حریف خود باید قرار دهید.

توجه داشته باشید که اگر مهره های سفید را انتخاب کنید باید در جهت عقربه های یک ساعت، مهره های خود را حرکت دهید، اما اگر مهره سیاه را انتخاب کنید باید در خلاف جهت عقربه های ساعت حرکت دهید!

و پس از این بازی اصلی آغاز می شود...

برای مشخص شدن کسی که در ابتدا بازی را شروع می کند و مهره هایش را حرکت می دهد، همانند بازی منچ، باید تاس انداخت تا زمانی که یکی از این بازیکن ها عدد 6 بیاورد... هر کس که زود تر عدد 6 بیاورد قادر است که بازی را شروع کند.

حالا می خواهیم به سراغ قوانین این بازی برویم:

1-در زمان بازی نمی توانید مهره خود را در خانه‌ای قرار دهید که در آن بیشتر از یک مهره از حریفتان ساکن است.

2-جفت آوردن تاس ها در حین بازی به منزله چهار دفعه بازی است؛ یعنی اگر تاس بی اندازید و جفت تاس ها عدد 1 را نشان دهد، شما باید چهار بار عدد یک را بازی کنید.

3-اگر تاس های شما هر کدام یک عدد را نشان دهد، مثلا 4 و 2، شما می توانید یکی از مهره های خود را چهار خانه و یک مهره دیگر را دو خانه حرکت دهید و یا جمع این دو عدد را حساب کنید یک مهره را 6 خانه حرکت دهید.

4-اگر یک مهره تنها در یک خانه قرار داده باشید و حریفتان گذرش به آن خانه بیوفتد، می تواند مهره شما را بزند و از صفحه بازی بیرون کند!

جمع بندی

ما در این مقاله تلاش خود را کردیم که تعریفی از بازی تخته نرد، تاریخچه آن، اجزای بازی و مفهوم هر یک از آن ها و در نهایت طریقه بازی کردن را برایتان بازگو کنیم.

تخته نرد یک بازی با قدمت و فرهنگ کاملا ایرانی است که بسیار هم استراتژیک و جالب است...

امیدوارم که از خواندن این مقاله لذت برده باشید.

نویسنده: میویس.